REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Obowiązek informowania o stosowaniu sztucznej inteligencji w miejscu pracy

Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Krakowskiej Akademii im. A.F. Modrzewskiego w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
Obowiązek informowania o stosowaniu sztucznej inteligencji w miejscu pracy
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Czy istnieje obowiązek informowania przez pracodawcę pracowników i związków zawodowych o stosowaniu sztucznej inteligencji w miejscu pracy?  Być może niebawem dojdzie do zmiany ustawy o związkach zawodowych - czy związki zyskają nowe uprawnienia kontrolne a pracodawca będzie miał więcej obowiązków? Sztuczna inteligencja na celowniku polskiego ustawodawcy.
rozwiń >

Zmiana ustawy o związkach zawodowych - czy związki zyskają nowe uprawnienia kontrolne?

W dniu 15 września 2022 r. do Sejmu RP wpłynął projekt ustawy o zmianie ustawy o związkach zawodowych (druk nr 2642, dalej: projekt). Projekt nie jest obszerny, zawiera tylko jedno postanowienie. Projekt dotyczy wprowadzenia zmiany w ustawie z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.U. z 2022 r. poz. 854, dalej: ustawa o związkach zawodowych). 

REKLAMA

Czego dotyczy projekt?

Projekt dotyczy dodania przepisu, zgodnie z którym pracodawca będzie obowiązany udzielić na wniosek zakładowej organizacji związkowej informacji niezbędnych do prowadzenia działalności związkowej, w szczególności informacji dotyczących parametrów, zasad i instrukcji, na których opierają się algorytmy lub systemy sztucznej inteligencji, które mają wpływ na podejmowanie decyzji, a które mogą mieć wpływ na warunki pracy i płacy, dostęp do zatrudnienia i jego utrzymanie, w tym profilowanie.

REKLAMA

Prace nad projektem aktualnie nie postępują, jednak związki zawodowe "czuwają". Jak podaje Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych (OPZZ), w maju 2023 r. miały się odbywać  pikiety, w których środowiska związkowe walczyły o wprowadzenie propracowniczych rozwiązań, ponieważ ich zdaniem posłowie blokują wprowadzenie emerytur stażowych, projekt ustawy o zawodzie psychologa oraz właśnie projekt ustawy wzmacniającej szczególną ochronę związkową.

Wcześniej, bo w dniu 28 września 2022 r., skierowano projekt do I czytania do Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Jednak na tym etapie projekt utknął. 

Jakie są obowiązki informacyjne pracodawcy wobec związków zawodowych?

W zmianie przepisów chodzi o rozszerzenie obowiązków pracodawcy, który aktualnie w ramach obowiązującego art. 28 ustawy o związkach zawodowych jest obowiązany udzielić na wniosek zakładowej organizacji związkowej informacji niezbędnych do prowadzenia działalności związkowej, w szczególności informacji dotyczących:

1) warunków pracy i zasad wynagradzania;

Dalszy ciąg materiału pod wideo

2) działalności i sytuacji ekonomicznej pracodawcy związanych z zatrudnieniem oraz przewidywanych w tym zakresie zmian;

3) stanu, struktury i przewidywanych zmian zatrudnienia oraz działań mających na celu utrzymanie poziomu zatrudnienia;

REKLAMA

4) działalności i sytuacji ekonomicznej pracodawcy związanych z zatrudnieniem oraz przewidywanych w tym zakresie zmian; stanu, struktury i przewidywanych zmian zatrudnienia oraz działań mających na celu utrzymanie poziomu zatrudnienia; działań, które mogą powodować istotne zmiany w organizacji pracy lub podstawach zatrudnienia.

Właśnie po punkcie 4) projektodawca chce dodać ww. punkt 5) dot. przekazywania informacji dotyczących parametrów, zasad i instrukcji, na których opierają się algorytmy lub systemy sztucznej inteligencji, które mają wpływ na podejmowanie decyzji, a które mogą mieć wpływ na warunki pracy i płacy, dostęp do zatrudnienia i jego utrzymanie, w tym profilowanie.

Nowy punkt w ustawie o związkach zawodowych - monitorowanie sztucznej inteligencji

Projektodawca proponuje, aby w art. 28 w ust. 1 w pkt 4 ustawy o związkach zawodowych: kropkę zastąpić średnikiem i dodać pkt 5 w brzmieniu:

„5) parametrów, zasad i instrukcji, na których opierają się algorytmy lub systemy sztucznej inteligencji, które mają wpływ na podejmowanie decyzji, a które mogą mieć wpływ na warunki pracy i płacy, dostęp do zatrudnienia i jego utrzymanie, w tym profilowanie.”.

Czas na udzielenie informacji

Pracodawca udziela zakładowej organizacji związkowej ww. informacji w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku związków.

Co jest celem zmian ustawy o związkach zawodowych?

Projektodawca w uzasadnieniu wprowadzenia zmian wskazuje, że: „od uchwalenia ustawy o związkach zawodowych upłynęło ponad trzydzieści lat i sposób funkcjonowania zakładów pracy znacząco się zmienił. Dziś pracownicy mogą nigdy nie spotkać swojego przełożonego – w sytuacjach skrajnych przełożony znajduje się wręcz na innym kontynencie. Ich praca jest nadzorowana, regulowana i oceniana przez algorytmy, coraz powszechniej z wykorzystaniem mechanizmów tzw. sztucznej inteligencji. Tworzy to sytuacje, w których pracownik nie zna norm pracy, jakie są wobec niego stosowane czy zasad, wedle których jest oceniany - pracuje więc coraz ciężej w obawie przed utratą części wynagrodzenia bądź zwolnieniem z pracy. Taka asymetria informacyjna sprzyja wyzyskowi i omijaniu przepisów Kodeksu Pracy. Celem proponowanej nowelizacji jest adaptacja ustawy do zmieniających się realiów technologicznych”.

Kogo będą dotyczyły zmiany?

Zmiany będą w głównej mierze dotyczyły pracowników zatrudnionych w ramach platform internetowych (np. Uber czy Glovo), ale też osób, które nie mają zawartej umowy o pracę

Dlaczego? Ustawa o związkach zawodowych dot. osób wykonujących pracę zarobkową – należy przez to rozumieć pracownika lub osobę świadczącą pracę za wynagrodzeniem na innej podstawie niż stosunek pracy, jeżeli nie zatrudnia do tego rodzaju pracy innych osób, niezależnie od podstawy zatrudnienia, oraz ma takie prawa i interesy związane z wykonywaniem pracy, które mogą być reprezentowane i bronione przez związek zawodowy. Samozatrudnieni i zatrudnieniu na podstawie umów cywilnoprawnych też otrzymają ochronę. Muszą być jednak zrzeszeni czy reprezentowani przez związek zawodowy.

 NSZZ „Solidarność”  - za zmianami

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie wypowiedziało się o projekcie. Podobnie Główny Inspektor Pracy w swojej opinii z dnia 14 października 2022 r. wskazał, że konieczne jest uregulowanie wpływu sztucznej inteligencji (zarządzania algorytmicznego) na zatrudnienie. Podkreśla jednak, że zaproponowana regulacja jest wycinkowo, a temat nowych technologii w prawie pracy trzeba potraktować kompleksowo. Zdaniem GIP sformułowanie: „parametrów, zasad i instrukcji, na których opierają się algorytmy” jest niedookreślone, co może w praktyce rodzić problemy interpretacyjne. Konieczna jest więc szersza debata na ww. problemami.

Kiedy mają wejść w życie zmiany?

Zgodnie z projektem, ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Sztuczna inteligencja (AI)
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Microsoft Copilot, czyli jak AI zmieni codzienny workflow w Microsoft 365

    Microsoft Copilot to innowacyjne narzędzie oparte na sztucznej inteligencji, które zmienia sposób, w jaki firmy na całym świecie realizują swoje zadania w ramach pakietu Microsoft 365. Według raportu Microsoft "The Future of Work", aż 70% wczesnych użytkowników Copilot zgłasza wzrost produktywności, a 68% odnotowuje znaczącą poprawę jakości swojej pracy. Warto bliżej przyjrzeć się temu narzędziu i zrozumieć, jak działa oraz jakie korzyści może przynieść wdrożenie go do w firmie.

    Przełom dla ludzkości, praw człowieka i robotów - podpisano rozporządzenie w sprawie sztucznej inteligencji

    Trzeba stanowczo stwierdzić, że to przełom dla ludzkości, przełom dla praw człowieka, przełom dla pracowników i przełom dla robotów oraz automatyzacji. W dniu 13 marca 2024 r. podpisano rozporządzenie w sprawie sztucznej inteligencji, AI (Artificial Intelligence Act). To pierwszy w UE tego typu akt. Był bardzo wyczekiwany przez prawników, pracowników, wielkie koncerny, przedsiębiorców ale i po prostu obywateli. 

    W tych zawodach sztuczna inteligencja nam nie zagraża

    Międzynarodowy Fundusz Walutowy szacuje, że rozwój sztucznej inteligencji zmniejszy liczbę miejsc pracy nawet o 40%. W dużej części będą to pracownicy umysłowi. A jakie zawody nie są zagrożone przez sztuczną inteligencję?

    Polacy wciąż boją się, ze sztuczna inteligencja zabierze im pracę

    Już prawie 60 proc. Polaków obawia się wpływu sztucznej inteligencji na przyszłość swojego stanowiska pracy. To dane z raportu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) „Rynek pracy, edukacja, kompetencje – styczeń 2024”. Pracownik przyszłości powinien umieć efektywnie wykorzystać możliwości oferowane przez AI. 

    REKLAMA

    77% placówek medycznych doświadczyło ataków na pocztę elektroniczną. Jak chronić dane pacjentów?

    Od 2022 r. podwoiły się ataki ransomware na organizacje działające w obszarze ochrony zdrowia. Tak wynika z raportu Barracuda Networks. Respondenci jednak nie czują się zagrożeni. 

    Czy sztuczna inteligencja jest szkodliwa dla środowiska?

    Rozwój sztucznej inteligencji nie pozostaje bez wpływu na czerpanie zasobów energii i generowanie śladu węglowego. Dlaczego? 

    Czy sztuczna inteligencja namiesza w tegorocznych wyborach?

    Najgłośniejszym tematem 2023 roku była sztuczna inteligencja. Generatywna AI jest niewątpliwie najszybciej rozwijającym się obszarem sztucznej inteligencji. Czy w tym roku można spodziewać się przełomów? Co z tegorocznymi wyborami pod okiem AI? 

    Pracownicy nie wiedzą, czy w ich firmach korzysta się ze sztucznej inteligencji

    Sztuczna inteligencja jednocześnie fascynuje i budzi obawy. Na rynku pracy są one związane z możliwą utratą miejsca pracy czy zmianami w strukturze zatrudnienia. Tym bardziej, że pracownicy często nie wiedzą, czy w ich firmach wykorzystuje się AI. 

    REKLAMA

    Jak wykorzystać Gen. AI w biznesie? [10 zasadniczych kroków] Czy umiejętność korzystania ze sztucznej inteligencji daje przewagę konkurencyjną już teraz?

    W dynamicznym świecie biznesu innowacje odgrywają kluczową rolę. Sztuczna inteligencja (AI) staje się rewolucyjnym narzędziem, zmieniającym sposób, w jaki firmy funkcjonują i konkurują na rynku. Rozwój generatywnych modeli sztucznej inteligencji, takich jak ChatGPT, stał się punktem zwrotnym dla liderów biznesu, wyznaczając nowe standardy w dziedzinie technologii. W odpowiedzi na ten trend Lazarski University of Technology wprowadza innowacyjny program "Gen AI dla Biznesu", który nie tylko dostarcza teoretycznej wiedzy o sztucznej inteligencji, ale skupia się też na jej praktycznym wykorzystaniu w biznesie. Uczestnicy zdobędą nie tylko wiedzę, ale i niezbędne narzędzia do efektywnego wykorzystania AI w celu rozwijania innowacji i wzmacniania przewagi konkurencyjnej swoich firm.

    Handlowcy polubili sztuczną inteligencję. Ponad 60 proc. firm planuje w nią zainwestować

    Sztuczna inteligencja przekonuje do siebie handlowców? Wygląda na to, że tak. Nawet ponad 60 proc. firm z branży handlowej planuje zwiększyć inwestycje w sztuczną inteligencję (AI) w najbliższych 18 miesiącach. Skąd takie zainteresowanie?

    REKLAMA